میزان آسیب‌‌پذیری مساکن شهری در پهنۀ‌‌ فضایی کلان‌شهر تهران نمونۀ موردی: محلات منطقۀ 9 شهر تهران

بزی, خدارحم; صیاد سالار, یاسین; معمری, ابراهیم

doi:10.22111/gdij.2021.6021

میزان آسیب‌‌پذیری مساکن شهری در پهنۀ‌‌ فضایی کلان‌شهر تهران نمونۀ موردی: محلات منطقۀ 9 شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران

² دانشگاه گلستان

³ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

10.22111/gdij.2021.6021

چکیده

افزایش سریع جمعیت، کمبود منابع و مدیریت نادرست آن سبب شده است که مخاطرات طبیعی و انسانی بیش از بیش به عنوان یک عامل مهم تهدید کننده جوامع انسانی به شمار آید. این به این معنا است که محلات و نواحی شهری به مکان اصلی بسیاری از مخاطرات احتمالی بدل خواهد شد. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل و الویت‌بندی محلات منطقه 9 شهر تهران از لحاظ شاخص‌های آسیب‌پذیری مسکونی با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره است. این پژوهش از نظر روش توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن نظری- کاربردی است. لذا در این پژوهش با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون به شاخص‌های(قدمت بنا، مصالح به کار رفته، کیفیت ساخت ابنیه، طبقات، وضعیت قرار گیری در بلوک،) مورد پژوهش وزن دهی شده و با استفاده از مدل‌های WASPAS,COPRAS,WSA جهت اولویت‌بندی از لحاظ شاخص‌های آسیب‌پذیری محلات مورد استفاده و در خاتمه برای رسیدن به یک نتیجه واحد در ارزیابی آسیب‌پذیری محلات از مدل تلفیقی کاندرست استفاده گردید. نتایج حاصل از مدل تلفیقی کاندرست نشان می‌دهد که محلات صنعتی فتح با امتیاز 7 و شهید دستغیب با امتیاز (5) از لحاظ آسیب‌پذیری از لحاظ شاخص‌های مسکن شهری در سطح آسیب‌پذیری کم قرار دارند و محلات امام‌زاده عبدالله با امتیاز(3) و شمشیری با امتیاز (1) از لحاظ شاخص‌های آسیب‌پذیری مسکن در سطح متوسط قرار دارند، همچنین محلات مهرآباد جنوبی، سرآسیاب مهر و استاد معین با امتیاز(-3) و محله دکتر هوشیار با امتیاز(7-) از لحاظ شاخص‌های آسیب‌پذیری مسکن در سطح آسیب‌پذیری زیاد قرار دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the vulnerability of urban housing in the spatial area of Tehran metropolis (Case study: neighborhoods of Tehran's 9th district)

نویسندگان [English]

Khodarahm Bazi ¹
YASIN SALAR ²
Ebrahim Moammeri ³

² gOLESTAN

³ PhD Student in Geography and Urban Planning, Department of Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Rapid population growth, lack of resources, and mismanagement have made natural and human hazards more and more a major threat to human societies. This means that neighborhoods and urban areas will become the main source of many potential hazards. The main purpose of this study is to analyze and prioritize the neighborhoods of District 9 of Tehran in terms of residential vulnerability indicators using multi-criteria decision-making techniques. This research is theoretical-applied in terms of descriptive-analytical method and its nature. Therefore, in this study, using Shannon's entropy technique to the indicators (building age, materials used, quality of construction of buildings, floors, block placement status), the study was weighted and using WASPAS models, COPRAS, WSA was used to prioritize the vulnerability indicators of the neighborhoods and finally to achieve a single result in the assessment of the vulnerability of the neighborhoods, the integrated model was used. The results of the consolidated model model show that Fatah Industrial Neighborhoods with a score of 7 and Shahid Dastgheib with a score of (5) in terms of vulnerability in terms of urban housing indicators are at a low level of vulnerability and Imamzadeh Abdullah neighborhoods with Score (3) and Sword with Score (1) are in the average level in terms of housing vulnerability indicators, as well as South Mehrabad, Sar-e-Asiab-e-Mehr and Ostad Moin neighborhoods with a score of (-3) and Dr. Hoshyar neighborhood with a score of (7). -) In terms of housing vulnerability indicators, they are at a high level of vulnerability.

کلیدواژه‌ها [English]

Vulnerability
Decision Making Techniques
Urban Housing
Neighborhoods
Tehran

مراجع

- ابراهیمزاده، عیسی؛ جمیل قادرمرزی (1394). تحلیلی بر کیفیت مسکن محلات شهری راهکاری جهت بهبود کیفیت زندگی شهروندان مطالعه موردی: محلات شهر دهگلان، جغرافیا و توسعه. دوره 13. شماره 40. صفحات 156-139.

https://gdij.usb.ac.ir/article_2103.html

- احدنژاد، محسن؛ علی زلفی؛ محمدجواد نوروزی؛ کریم جلیلی (1390). ارزیابی آسیبپذیری اجتماعی شهرها در برابر زلزله نمونه موردی شهر خرمدره، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی شهری چشم انداز زاگرس. دوره سوم. شماره 7. صفحات 98-81.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=220634.

- اینانلو، علی (1380). برنامهریزی مسکن تحلیلی بر عرضه و تقاضای مسکن در شمال شهر قزوین، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا. دانشگاه علوم انسانی. دانشگاه تربیت مدرس. تهران.

https://parseh.modares.ac.ir/thesis.php?id=1112495&sid=1&slc_lang=fa

- بزی، خدارحم؛ اکبر کیانی؛ امیر راضی (1389). بررسی و تحلیل برنامهریزی توسعه مسکن پایدار در شهر حاجی آباد، فصلنامه جغرافیایی چشمانداز زاگرس. دوره دوم. شماره 3. صفحات 46-25.

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=174602

- پورمحمدی، محمدرضا (1395). برنامهریزی مسکن، تهران. سمت.

https://www.gisoom.com/book/1574883

- جعفری، فیروز؛ عادل شریزاده (1398). شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر قیمت مسکن با رویکرد آینده‌نگاری مورد پژوهی: کلانشهر تبریز، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی. سال 23. شماره 67. صفحات 89- 67.

https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_8751.html

- حبیبی، سیدمحسن؛ خدیجه مسائلی (1370). مسکن حداقل، چاپ دوم. انتشارات مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت مسکن و شهرسازی. تهران.

http://fipak.areo.ir/site/catalogue/18441580

- رفیعی، مینو (1379). مسکن شهری به سوی برنامه‌ریزی محلی، ماهنامه شهرداریها. دوره دوم. شماره 19.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=165852

- رهنما، محمدرحیم؛ محسن کمانداری (1394). سنجش میزان رضایتمندی ساکنین از کیفیت محیط مسکونی در شهر کرمان (مطالعه موردی: پروژه مسکن مهر شهرک مهرگان)، نشریه مطالعات نواحی شهری. سال دوم. شماره 2. صفحات 59- 38.

https://jusg.uk.ac.ir/article_1789.html

- زنگانه، احمد؛ جواد فرهادی (1396). سنجش کیفیت واحدهای مسکونی با استفاده از روش ویکور (نمونه موردی: شهر مشهد)، مجله علمی پژوهشی خراسان بزرگ، سال هفتم. شماره 23. صفحات 74-63.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=165852

- زیاری، کرامت‌الله؛ عطاالله زرافشان (1385). بررسی تغییرات کمی‌وکیفی مسکن در شهر مراغه و پیش‌بینی مسکن مورد نیاز تا سال 1402، نشریه جغرافیا و توسعه. دوره چهارم. شماره 8. صفحات 105- 85.

https://gdij.usb.ac.ir/article_3787.html

- زیاری،کرامتالله؛ حافظ مهدینژاد؛ فریاد پرهیز؛ محمد آقاجانی (1390). بررسی وضعیت مسکن گروههای درآمدی و برآورد مسکن گروههای کمدرآمد (نمونه موردی استان‌هرمزگان)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 98. صفحات 64- 49.

https://urs.ui.ac.ir/article_20124.html?lang=en

- عابدینی،اصغر؛رضا کریمی(1394). بررسی و رتبه‌بندی مناطق چهارگانه شهر ارومیه بر اساس شاخصهای کمی و کیفی مسکن، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای. سال ششم. شماره بیستچهارم. صفحات 64- 49.

https://gaij.usb.ac.ir/article_3224.html?lang=en

- عابدینی،اصغر؛ رضا کریمی(1396).تحلیل شاخص‌های مسکن در شهرستانهای استان آذربایجان غربی بر اساس روش VIKOR، جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای. دوره هفتم. شماره23. صفحات 76- 61.

https://journals.usb.ac.ir/article_3224.html

- عزیزی، محمدمهدی (1383). جایگاه شاخصهای مسکن در فرآیند برنامهریزی مسکن، نشریه هنرهای زیبا. شماره 17. صفحات 42-32.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=1136

- عزیزی، محمدمهدی (1384). تحلیلی بر جایگاه و دگرگونی شاخصهای مسکن شهری در ایران، نشریه هنرهای زیبا. شماره 23. دوره 23. صفحات 34- 25.

https://journals.ut.ac.ir/article_10711.html?lang=en

- عینالی،جواد؛ مهدی چرغی؛ احمد رومیانی (1393). ارزیابی نقش اعتبارات مسکن در کاهش آسیبپذیری کالبدی سکونتگاههای روستایی مطالعه موردی: دهستان بزینه رود- خدابنده (استان زنجان)، فصلنامه مسکن و محیط روستا. دوره بیست و سوم. شماره 146. صفحات 90-77.

http://jhre.ir/browse.php?a_id=446&sid=1&slc_lang=en

- قائدرحمتی، صفر؛ ابوالفضل مشکینی؛ علیرضا گروسی (1396). ارزیابی شاخصهای کیفی مسکن در برنامه‌ریزی مسکن (مطالعه موردی: نواحی شهری نظرآباد، استان البرز)، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری. سال چهارم. شماره 2. صفحات 262-243.

https://jgusd.um.ac.ir/article_26807.html?lang=en

- لطفی، حیدر؛ علی احمدی؛ داود حسنزاده‌فرجود (1388). شاخصها و مولفههای ضروری در برنامهریزی و سیاستگذاری مسکن روستایی در ایران، فصلنامه جغرافیایی آمایش سرزمین. دوره دوم. شماره 7. صفحات 123- 105.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=112756

- مشایخی،حمیدرضا؛علی‌علوی؛صفر قائدرحمتی(1398). تحلیل شاخصهای هوشمند در کاهش میزان آسیبپذیری کالبدی مسکن شهری (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر تهران)، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری. سال ششم. شماره 1. صفحات 206- 185.

https://jgusd.um.ac.ir/article_28316.html

- ملکی، سعید (1390). بررسی وضعیت شاخصهای کمی و کیفی اجتماعی مسکن در شهرستان اهواز، فصلنامه فضای جغرافیایی. سال یازدهم. شماره 36. صفحات 130- 103.

http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/ article-1-1342-fa.html

- Ebrahimzadeh, I., Ghadermarzi, J. (2015). An Analysis on the Quality of Housing in Urban Districts, A Guideline to Improve the Guali ty of Citizens' life Case Study: Dehgolan Districts, Geography and development Iranian journal, 13(40), 139- 156. [In Persian].

https://gdij.usb.ac.ir/article_2103.html

- Ahadnejad, M., Zolfi, A., Nourozi., M., Jalili, K. (2011). Assessing the social vulnerability of cities against earthquakes (Khorramdareh city), Geographical landscape of Zagros journal, 3(7), 81- 98. [In Persian].

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=220634.

- Inanlo, A. (2001). Master Thesis (Analytical housing planning on housing supply and demand in the north of Qazvin). [In Persian].

https://parseh.modares.ac.ir/thesis.php?id=1112495&sid=1&slc_lang=fa

- Bazzi, Kh., Kiani, A., Razi, A. (2011). Study and analysis of sustainable housing development planning in Hajiabad city, Geographical landscape of Zagros journal, 2(3), 25- 46. [In Persian].

https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=174602

- Pour mohammadi, M.R (2016). Housing planning. Samt. [In Persian].

https://www.gisoom.com/book/1574883

- Jafari, F., Sherizadeh, A. (2019). Identifying the Key Factors Effective on the House price of Tabriz With Cross Impact Analysis method, Geography and planning, 23(67), 67-89. [In Persian].

https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_8751.html

- Habibi, M., Masaeli, Kh. (1989). Housing at a minimum, Tehran. [In Persian].

http://fipak.areo.ir/site/catalogue/18441580

- Rafie, M. (2001). Urban Housing Towards Local Planning,Municipalities,2(19),121-43.[InPersian].

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=165852

- Rahnama, M.R., Kamandari, M (2015). Residents Satisfaction Assessment of Living Environment Quality in Kerman City (Case Study: Mehr Housing Project of Mehregan Town), Journal of urban social geography, 2(1), 39- 59. [In Persian].

https://jusg.uk.ac.ir/article_1789.html

- Zanganeh, A., Farhadi, Javad (2017). Measuring of Housing units quality With the VIKOR (Case Study: The City of Mashhad), Journal of greater Khorasan, 6(23), 63- 74. [In Persian].

http://jgk.imamreza.ac.ir/index.php/jgk/issue/view/34

- Ziari, K., Zar-Afshan, A. (2007). Housing Quantitative and Qualitative Changes in the Mirage City and its Housing Prediction to 2124. Geography and development Iranian journal, 4(8), 85- 106. [In Persian].

https://gdij.usb.ac.ir/article_3787.html

- Ziari, K., Mahdi nejad, H., Parhiz, F., Aghajani, M. (2010). Investigating the housing status of income groups and estimating housing of low-income groups (Case study of Hormozgan province), 26(98), 26- 56. [In Persian].

https://journals.ui.ac.ir/article_17868.html?lang=en .

- Karimi, R., Abedini, A. (2015). Evaluation and Ranking Four Regions of the Urmia City, Based on Quantitative and Qualitative Housing Indicators, Urban regional Studies and research, 6(24), 49- 64. [In Persian].

https://urs.ui.ac.ir/article_20124.html?lang=en

- Abedini, A., Karimi, R. (2017). Evaluation of Housing Status in West Azarbijan According to VIKOR Method, Geography and territorial spatial arrangement, 7(23), 61- 76. [In Persian].

https://gaij.usb.ac.ir/article_3224.html?lang=en

- Azizi, M. A. (2005). The place of housing indicators in the housing planning process, HONAR- HA-YEZ-ZIBA.17.31- 42. [In Persian].

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=1136

- Azizi, M. A. (2009). An Analysis of the Status and Transformation of Urban Housing Indicators in Iran, HONAR- HA-YEZ-ZIBA, 23(23), 25- 34. [In Persian].

https://journals.ut.ac.ir/article_10711.html?lang=en

- Einali, J., Charaghi, M., Roumiani, A. (2014). The role of housing finance in reducing physical vulnerability of rural settlements Case study: Bezinehroud Rural District - Khodabandeh County (Zanjan Province, Journal of Housing and Rural Planning, 33(146), 77-90. [In Persian].

http://jhre.ir/browse.php?a_id=446&sid=1&slc_lang=en

- GHaedrahmati, S., Meshkeni, A., Garosi, A. (2018). Evaluation of Housing Quality Indicators in Housing Planning Case Study: Urban Areas of Nazarabad, Alborz Province. Geography and Urban Space Development, 4(2), 243-262. [In Persian].

https://jgusd.um.ac.ir/article_26807.html?lang=en

- Lotfi, H., Ahmadi, A., Hasanzadeh, D. (2010). Indicators and essential components in rural housing planning and policy making in Iran, TOWN AND COUNRY PALNNIG, 2(7), 105- 128. [In Persian].

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=112756

- Mashayekhi, H. R., Alavi, S. A., & Qaed Rahmati, S (2019). Analysis of Smart Indicators in Reducing the Physical Vulnerability of Urban Housing (Case Study: District 1 of Tehran). Geography and Urban Space Development, 6(1), 206-185.[In Persian].

https://jgusd.um.ac.ir/article_28316.html

- Maleki, S. (2011). Investigating the status of quantitative and slightly social indicators of housing in Ahvaz city, Journal of geographic Space, 10(36), 103- 130.[In Persian].

http://geographical-space.iau-ahar.ac.ir/article-1-1342-fa.html

- Armas, I., & Gavris, A. (2013). Social vulnerability assessment using spatial multi-criteria analysis (SEVI model) and the Social Vulnerability Index (SoVI model)–a case study for Bucharest, Romania. Nat. Hazards Earth Syst. Sci, 13(6), 1481-1499.

https://nhess.copernicus.org/articles/13/1481/2013/

- Bridgman, P. W. (1922). Dimensional analysis. Yale university press.

https://b-ok.asia/book/449056/137b34

- Savsar, M. (2014). Fire station location analysis in a metropolitan area. International Journal of Industrial and Systems Engineering,16(3),365-381. https://www.researchgate.net/publication/264837582_Fire_station_location_analysis_in_a_metropolitan_area

- Couch, C., & Karecha, J. (2006). Controlling urban sprawl: Some experiences from Liverpool. Cities, 23(5), 353-363.

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264275106000461

- Dahal, K. R., Benner, S., & Lindquist, E. (2017). Urban hypotheses and spatiotemporal characterization of urban growth in the Treasure Valley of Idaho, USA. Applied Geography, 79, 11-25.

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0143622816307585

- Dinçer, S. E. (2011). Multi-criteria analysis of economic activity for European Union Member States and candidate countries: TOPSIS and WSA applications. European Journal of Social Sciences, 21(4), 563-572.

https://www.researchgate.net/publication/267705750_Multicriteria_Analysis_of_Economic_Activity_for_European_Union_Member_States_and_Candidate_Countries_TOPSIS_and_WSA_Applications

- Dumreicher, H., & Kolb, B. (2008). Place as a social space: Fields of encounter relating to the local sustainability process. Journal of environmental management, 87(2), 317-328.

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479707002538

- Fishburn, P. C (1967). Letter to the editor-additive utilities with incomplete product sets: application to priorities & assignments.Operations Research, 15(3), 537-542.

https://pubsonline.informs.org/doi/abs/10.1287/opre.15.3.537

- Ge, J., & Hokao, K. (2006). Research on residential lifestyles in Japanese cities from the viewpoints of residential preference, residential choice and residential satisfaction. Landscape and urban planning, 78(3), 165-178.

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0169204605001003

- Ginevičius, R. (2011). A new determining method for the criteria weights in multicriteria evaluation. International Journal of Information Technology & Decision Making, 10(06), 1067-1095.

https://www.worldscientific.com/doi/abs/10.1142/S0219622011004713

- Yakob, H., Yusof, F., & Hamdan, H. (2012). Land use regulations towards a sustainable urban housing: Klang Valley conurbation. Procedia-social and Behavioral sciences, 68, 578-589.

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042812057333

https://www.researchgate.net/publication/247781402_Urban_health_in_developing_countries_A_review

https://www.researchgate.net/publication/267705750_Multicriteria_Analysis_of_Economic_Activity_for_European_Union_Member_States_and_Candidate_Countries_TOPSIS_and_WSA_Applications

- Gilbert, A. (2000). Housing in Third World cities: The critical issues. Geography, 145-155.

https://www.jstor.org/stable/40573408?seq=1

- Dey, P. K., Ghosh, D. N., & Mondal, A. C. (2011). A MCDM approach for evaluating bowlers performance in IPL. Journal of emerging trends in Computing and Information Sciences, 2(11), 563-73.

https://www.researchgate.net/publication/215971232_A_MCDM_approach_for_evaluating_bowlers_performance_in_IPL

- Lantada, N., Pujades, L. G., & Barbat, A. H. (2009). Vulnerability index and capacity spectrum based methods for urban seismic risk evaluation. A comparison. Natural Hazards, 51(3), 501.

https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11069-007-9212-4

- Harris, T. M., & Elmes, G. A. (1993). The application of GIS in urban and regional planning: a review of the North American experience. Applied geography, 13(1), 9-27.

https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11069-007-9212-4

- Miller, D. W. (1963). Executive decisions and operations research.

https://link.springer.com/article/10.1057/jors.1962.12

- Rashed, T. (2003). Measuring the Environmental Context of urban vulnerability to Earthquake Hazards: An Integrative Remote Sensing and GIS Approach. Uc Santa Barbara and San Diego State University.

https://www.researchgate.net/publication/252632503_Measuring_the_environmental_context_of_social_vulnerability_to_urban_earthquake_hazards_An_integrative_remote_sensing_and_GIS_approach

- Šaparauskas, J., Kazimieras Zavadskas, E., & Turskis, Z. (2011). Selection of facade's alternatives of commercial and public buildings based on multiple criteria. International Journal of Strategic Property Management, 15(2), 189-203.

https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3846/1648715X.2011.586532

- Schwartz, A. F. (2014). Housing policy in the United States. Routledge.

https://b-ok.asia/book/968440/895862

- Benton-Short, L. (2013). Routledge Critical Introductions to Urbanism and the City: Cities and Nature. Taylor & Francis.

https://b-ok.asia/book/937403/339c81

- Sielska, A. (2010). Multicriteria rankings of open-end investment funds & their stability. Operations research and decisions, 1(20), 112-129.

https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.desklight-df71f29c-95bf-47bc-9979-daeba48cb2b1

- Tang, A., & Wen, A (2009). An intelligent simulation system for earthquake disaster assessment. Computers & Geosciences, 35(5), 871-879.

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0098300408001490

- Triantaphyllou, E. (2000). Multi-criteria decision making methods. In Multi-criteria decision making methods: A comparative study (PP.5-21). Springer, Boston, MA.

https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4757-3157-6_2

- Tu, K. J., & Lin, L. T. (2008). Evaluative structure of perceived residential environment quality in high-density and mixed-use urban settings: An exploratory study on Taipei City. Landscape &Urban Planning, 87(3),157-171.

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0169204608000972

- World Bank. (2011). World development report 2011: Conflict, security, and development. The World Bank.

https://elibrary.worldbank.org/doi/abs/10.1596/978-0-8213-8439-8

- Zavadskas, E. K., Turskis, Z., Antucheviciene, J., & Zakarevicius, A. (2012). Optimization of weighted aggregated sum product assessment. Elektronikair elektrotechnika, 122(6), 3-6.

https://www.eejournal.ktu.lt/index.php/elt/article/view/1810