سنجش نقش جاذبه‌‌های طبیعت‌‌گردی در توسعۀ گردشگری باغبهادران و تحلیل شاخص‌‌های مؤثر در آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد اکوتوریسم، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه کاشان،کاشان، ایران

3 دکترای جغرافیا و برنامه‌‌ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر سنجش نقش جاذبه های طبیعت گردی در توسعه گردشگری باغبهادران و تحلیل شاخصهای مؤثر در آن است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار اصلی گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ است. جامعه آماری شامل کارشناسان، جامعه بومی و گردشگران منطقه باغبهادران با جمعیت 47249 نفراست که حجم نمونه با استفاده از نرم افزارSample Power به تعداد 254 نفر محاسبه گردید. جهت تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه از روش‌های مختلف آمار توصیفی و استنباطی نظیر ژامون T، ANOVA در نرم افزار SPSS و برای مدلسازی، برازش و آزمون روابط از مدلسازی معادلات ساختاری در نرم فزار AMOS استفاده شده است. یافته‌های حاصل از آزمون تی تک نمونه ای حاکی از آن است که جاذبه‌های طبیعت‌گردی در منطقه مورد مطالعه موثر‌ترین نقش را در جذب گردشگر به‌عهده دارد و مشارکت بخش خصوصی، مناسب‌ترین استراتژی توسعه گردشگری است. همچنین نتایج حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری نشان می‌دهد امکانات رفاهی با بار عاملی 91/0 اثر‌گذار‌ترین عامل برای برنامه‌ریزی توسعه گردشگری است. بار عاملی 90/0 برای تسهیلات ارتباطی این عامل را در جایگاه دوم برنامه‌ریزی گسترش گردشگری قرار می‌دهد و خدمات اقامتی با بار عاملی 86/0 و اطلاع رسانی و تبلیغات با بار عاملی 85/0 در رتبه‌های سوم و چهارم قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of the role of nature tourism attraction on development of the Baghbahadoran tourism and analysis of its effective indicators

نویسندگان [English]

  • ali yazdani 1
  • sedigeh kiani salmi 2
  • mohammad reza boshagh 3
3 researcher
چکیده [English]

The purpose of this study is to evaluate effective and appropriate strategies for ecotourism development in rural areas by using structural equation modeling. The research method is Descriptive- Analytical and the main tool for data collection is a researcher-made questionnaire. the Statistic population included experts, the local community and tourists of Baghbahadoran region with a population of 47,249 members. The sample size was calculated by Sample Power software to 254 cases. For analyzing the results of the questionnaire, various descriptive- inferential methods like T-test, ANOVA in SPSS software were used and for modeling, fitting and relation test, structural equation modeling in AMOS software were applied. The findings of one sample t-test indicate that ecotourism attractions in the region are most effective in attracting tourists and participation of the private section is the most appropriate strategy in tourism development. The results of structural equation modeling show that welfare facilities with 0.91 loading factor is most influential factor for tourism development planning. Loading factor of 0.90 for facilitating communication puts the developing planning tourism in second place and lodging services with 0.86 loading factor and information advertising with 0.85 loading factor placed in the third and fourth rankings, respectively

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecotourism
  • Baghbahadoran
  • ecotourism attractions
  • Structural Equation Modeling

مراجع

اصغریان، مریم؛ تیمور رستمی شاهراجی؛ کامران نصیر احمدی؛ جعفر اولادی‌‌قادیکلایی (1391). شناسایی معیارها و شاخص‌‌های مدیریت طبیعت‌‌گردی در پارک‌‌های جنگلی شمال ایران با استفاد از روش دلفی، فصلنامۀ علمی-پژوهشی اکوسیستم‌‌های طبیعی ایران. سال دوم. شماره چهارم. صفحات 103-93.
اعتمادی‌‌نیا، امیرعباس؛ محسن مصلحی (1391). تحلیل و بررسی گردشگری و نقش آن در توسعۀ پایدار شهری (نمونۀ موردی: شهر اصفهان)، فصلنامۀ جغرافیا و برنامه‌‌ریزی شهری چشم‌‌انداز زاگرس. سال چهارم. شمارۀ 13.
امینیان، سکینه؛ ابراهیم صادقی؛ عبدالله فرجی؛ افشین نادری‌‌گورقلعه (1391). بررسی فرصت‌‌ها و چالش‌‌های توسعۀ اکوتوریسم در ایران، دومین همایش ملی بررسی راهکارهای توسعۀ اقتصادی با محوریت برنامه‌‌ریزی منطقه‌‌ای، دانشگاه آزاد اسلامی سنندج.
باربارام ام. بایران (1390) کاربرد و تحلیل مدل معادلات ساختاری در علوم انسانی با استفاده از نرم‌‌افزار AMOS، مترجم: دکتر علی حسین‌زاده با همکاری آقایان حسین عرفانی؛ سجاد شمسی کوشکی؛ سید مهدی محمدی، دانشگاه آزاد شوشتر. 500 ص.
بسحاق، محمدرضا (1394). مدل‌‌سازی معادلات ساختاری در علوم انسانی (Amos, 22). انتشارات جامعه‌‌شناسان. تهران.
پورسید خلیل سیدعلی، ناصر اقبالی (1390). نقش جاذبه‌‌های اکوتوریستی، فرهنگی و تاریخی در توسعۀ گردشگری استان سمنان، فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری. دوره 1. شماره 1.  صفحات 61-41.
حسنی‌‌مهر، صدیقه؛ شهربانو کوهی (1390). شناسایی توانمندی‌‌های بالقوه رودخانه‌‌ای به عنوان مکان‌‌های مناسب طبیعت‌‌گردی مطالعه موردی: شفارود، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط. شماره 13.
خلیلی، زینب؛ جعفر اولادی قادیکلایی؛ سیدمحمد حسینی‌‌نصر؛ جاهده تکیه‌‌خواه (1393). تعیین قابلیت توان طبیعت‌‌گردی جنگل‌‌های سامان عرفی قوری‌قلعه با تأکید بر فاکتور منابع آبی، فصلنامۀ علمی-پژوهشی اکوسیستم‌‌های طبیعی ایران. سال پنجم. شمارۀ چهارم. صفحات 62-47.
دانش‌‌مهر، حسین؛علیرضا کریمی؛ وریا صفری  (1391). بررسی نقش طبیعت‌‌گردی و آثار آن در توسعۀ مناطق روستایی با استفاده از مدل تحلیلی SWOT، پژوهش‌‌های روستایی. سال سوم. شمارۀ سوم.
حدادی‌‌نیا، سمیه؛ افشین دانه‌‌کار (1391). اولویت‌‌بندی معیارهای طبیعت‌‌گردی در اکوسیستم‌‌های بیابانی و نیمه‌‌بیابانی با روش دلفی، جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌‌ای. شمارۀ 3. صفحات 29-17.
درام، اندی و مور و آلن (1388). توسعة بوم‌‌گردی، ترجمة محسن کلانتری و قدیر شکرالله‌‌زاده. تهران. انتشارات دانش.
رضایان، سحر؛ سیدعلی جوزی (1392). ارائۀ برنامۀ مدیریت راهبردی توسعۀ طبیعت‌‌گردی جزیرۀ قشم به روش، علوم و تکنولوژی محیط زیست. دورۀ 15. شمارۀ 1. صفحات109-91.
رکن‌‌الدین‌‌افتخاری، عبدالرضا؛ ابراهیم خلیفه؛ مهدی پورطاهری؛ عبدالرضا رحمانی‌‌فضلی (1393). تحلیل الگوی مدیریت برنامه‌‌ریزی فضایی مناطق روستایی در ایران (نمونۀ موردی: طرح‌‌های ‌‌هادی مناطق روستایی استان تهران)، برنامه‌‌ریزی و آمایش فضا. دورۀ 20. شمارۀ 3. صفحات 61-102.
رفیعیان، امید؛ سیدعلی‌‌اکبر میرراضی؛ نجیبه عبدالعلی‌‌پور؛ الهام گلابی (1393). انتخاب مناطق مستعد طبیعت‌‌گردی پناهگاه حیات‌وحش کیامکی به روش تصمیم‌‌گیری چندمعیاره، فصلنامۀ سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی. سال پنجم. شمارۀ چهارم. صفحات 108-95.
رمضانی‌پور، مهرداد؛ محمود روشنی؛ عیسی پوررمضان (1390). ارزیابی مکان‌‌های مناسب طبیعت‌‌گردی با تکنیک سامانه‌‌های اطلاعات جغرافیایی؛ مطالعۀ موردی: منطقۀ دیلمان، چشم‌‌انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، سال 6. شمارۀ 16. صفحات 83-70.
رنجبردستنایی، محمود؛ فاطمه سراج‌‌الدین؛ غلامرضا نوری (1394). اتخاذ راهبردهای مناسب درجهت توسعۀ طبیعت‌‌گردی پایدار با استفاده از مدل‌‌های SWOT, AHP, ANP (نمونۀ موردی: تالاب گندمان استان چهارمحال و بختیاری)، فصلنامۀ علمی-پژوهشی اکوبیولوژی تالاب. سال 7. شمارۀ 26. صفحات 68- 49.
زردان، میثم؛ مسلم منصوربهمنی (1394). گردشگری روستایی و اصول توسعۀ گردشگری پایدار، همایش ملی عمران و معماری با رویکردی بر توسعۀ پایدار.
زنگی‌‌آبادی، علی؛ سیدعلی موسوی؛ خلیفه خلقی‌‌پور (1389). تحلیلی بر نقش طبیعت‌‌گردی در جذب گردشگران (مطالعۀ موردی: منطقه سی‌سخت استان کهگیلویه و بویراحمد)، جغرافیا و برنامه‌‌ریزی. دورۀ 15. شمارۀ 34. صفحات 97-67.
سازمان مدیریت و برنامه‌‌ریزی استان اصفهان (1382). کتابچه عملکرد شورای ‌‌اسلامی ‌‌شهر و شهرستان ‌‌چرمهین (1381- 1378). اصفهان.
سراقی، عیسی؛ حسین ملکی؛ داریوش ابوالفتحی (1387). نقش جاذبه‌‌های اکوتوریستی در توسعۀ گردشگری نهاوند، نشریۀ تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. شمارۀ 11.
شاکری‌زاده، ابراهیم؛ فاطمه مهدوی (1394). تعیین قابلیت و توان بوم‌شناختی شهرستان رودان به منظور کاربری طبیعت‌گردی با استفاده از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی. دوره 47. شماره 2. صفحات 332-317.
شجاعی، مسلم؛ مژگان تراب‌‌احمدی؛ مهشید منزوی (1392). ارزیابی توانمندی پهنه‌‌های مستعد توسعۀ طبیعت‌‌گردی (مورد مطالعه: استان قم)، فصل‌نامۀ علمی- پژوهشی استان گلستان. سال 3. شمارۀ مسلسل 9. صفحات 82-65.
ضرغام‌‌بروجنی، حمید؛ مهنا نیک‌‌بین (1391). سنجش پایداری توسعۀ گردشگری در جزیرۀ کیش، فصل‌‌نامۀ پژوهش‌‌های اقتصادی. سال 12. شمارۀ 2. صفحات 168-137.
ضیایی، محمود؛ ابتهال زندی؛ نیلوفر عباس‌‌پور؛ مرجان عبدی (1393). توسعۀ پایدار گردشگری از دیدگاه دو مکتب ایده‌‌آلیسم و پراگماتیسم، مجلۀ برنامه‌‌ریزی و توسعۀ گردشگری. سال 3. شمارۀ 8. صفحات30-11.
طلائی، فرهاد (1383). بررسی توسعۀ پایدار در بخش انرژی از دیدگاه حقوق بین‌‌الملل محیط زیست، مجلۀ دانشکدۀ علوم اداری و اقتصاد دانشگاه اصفهان. شمارۀ 2. شمارۀ پیاپی 34. سال 16.
عینالی، جمشید؛ غلامحسین جعفری؛ اسماعیل تبیره  (1393). ارزیابی نقش اکوتوریسم در توسعۀ مناطق روستایی (نمونۀ موردی: دهستان اورامان تخت- شهرستان سروآباد)، مجلۀ برنامه‌‌ریزی و توسعۀ گردشگری. سال 3. شمارۀ 9. صفحات 212-191.
قائدرحمتی، صفرعلی؛ امیررضا خاوریان گرمسیر (1395). نقش تکنیک META-SWOT در برنامه‌‌ریزی راهبردی گردشگری شهر یزد، برنامه‌‌ریزی و آمایش فضا. دورۀ 20. شمارۀ 1. صفحات 206-179.
علوی، موسی (1392). مدل‌‌یابی معادلات ساختاری در پژوهش‌‌های مرتبط با آموزش علوم سلامت، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. شمارۀ 6.
مافی غلامی، داوود؛ نبی‌‌الله یارعلی (1391). ارزیابی توان زیست‌محیطی درجهت تعیین نواحی مناسب توسعۀ طبیعت‌‌گردی در استان چهارمحال و بختیاری، مجلۀ تحقیقات منابع طبیعی تجدیدشونده. سال 3. شمارۀ 2. شمارۀ پیاپی 8. صفحات 40-32.
مرکز آمار ایران (1390). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
مشکینی،ابوالفضل؛ مهدی اعظم‌‌نبوی؛ مهدی پورطاهری (1393). ارزیابی عوامل مؤثر در جذب گردشگرن به مراکز تجاری- تفریحی (مطالعۀ موردی: مراکز تجاری منطقۀ نمونۀ گردشگری سپاد، مشهد)، برنامه‌‌ریزی و آمایش فضا. دورۀ 18. شمارۀ 1. صفحات 134-109.
مشیری، سیدرحیم؛ سیداحمد ابوسعیدی (1389). نقش اکوتوریسم در توسعۀ پایدار روستایی (مطالعۀ موردی: شاندیز خراسان رضوی)، مجلۀ علمی-پژوهشی جغرافیایی سرزمین. سال 7. شمارۀ 28.
 مختاری‌ملک‌آبادی، رضا (1382) بررسی و تحلیل پتانسیل های گردشگری بخش باغبهادران و برنامه ریزی توسعه آن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
مهدوی، علی؛ امید کرمی؛ جواد میرزایی (1390). ارزیابی توان طبیعت‌‌گردی منطقۀ بدرۀ ایلام با استفاده از سامانۀ اطلاعات جغرافیایی، فصل‌نامۀ علمی- پژوهشی اکوسیستم‌‌های طبیعی ایران. سال 2. شمارۀ 2. صفحات 74-63.
نگارش، حسین؛ بهروز پروانه؛ مهدی مهدی‌‌نسب (1392). امکان‌‌سنجی توسعۀ گردشگری تالاب‌‌های پل‌‌دختر براساس مدل تحلیلی SWOT، مجلۀ مطالعات برنامه‌‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی. دورۀ 8. شمارۀ 22. صفحات 14-1.
وارثی،حمیدرضا(1390). تحلیلی بر وضعیت گردشگری شهرستان نورآباد ممسنی با تأکید بر طبیعت‌‌گردی، فصل‌نامۀ تحقیقات جغرافیایی. سال 26. شمارۀ دوم. شمارۀ پیاپی 101. صفحات 78-49.
وارثی، حمیدرضا؛ علی موسوی؛ یونس غلامی (1392). تحلیلی بر وضعیت طبیعت‌‌گردی آبشار مارگون با تأکید بر توسعۀ پایدار، مجلۀ علمی- پژوهشی برنامه‌‌ریزی فضایی. سال سوم. شمارۀ دوم. شمارۀ پیاپی 9. صفحات 77-57.
یاری‌‌حصار، ارسطو؛ داود مهدوی؛ وکیل حیدری‌‌ساربان؛ خدیجه ابراهیمی (1394). پایش چرخۀ حیات گردشگری پایدار (مطالعۀ موردی: روستاهای هدف گردشگری استان اردبیل)، برنامه‌‌ریزی و آمایش فضا. دورۀ 19. شمارۀ 4. صفحات 215-185.
Brent D. Moyle, Pascal Scherrer, Betty Weiler, Erica Wilson, Noah Nielsen (2017). Assessing preferences of potential visitors for nature-based experiences in protected areas, Tourism Management, Vol. 62, October 2017, PP. 29-41.
Carter, E (1997). Can trekkers help manaslu? People and the planet,6:4,14.
Cater. E (2000) Ecotourism in the World: Problems and Prospect for Sustainability, New York, NY: John Wiley & Sons.
Franz Faul, Edgar Erdfe lder, Albert-georg lang AND Axel Buchner (2007). G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences, Behavior Research Methods, 39 (2), 175-191.
Franz Faul, Edgar Erdfe lder, Axel Buchner and Albe rt-Georg Lang (2007). Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses, Behavior Research Methods, 41 (4), 1149-1160.
Huang, M., Hu, H., Zhang, J., Chen, L (2006). Comprehensive valuation of eco-tourism resources in Yichun forest region of Northeast China, Ying Yong Sheng Tai Xue Bao. 17(11): 2163-9.
Havenegeard, Can (1994). “Ecotourism”, The Journal of Tourism Studies, Vol. 15, No. 2.
Heng Zhang, Siu Lai Lei(2012). A structural model of residents’ intention to participate in ecotourism: The case of a wetland community, Tourism Management 33, PP. 916-925.
Kousis, M (2000). Tourism and the environment; A social Movments prepectives; Amals of Tourism Research; Vol. 27. No, 2.
Liu,Z(2003).Sustainable Tourism Development: A Critique, Journal of Sustainable Tourism, 11(6): 459-475.
Mebratu, D (1998). Sustainability &Sustainable Development: Historical and Conceptual Review, Environmental Impact Assessment Review, 18: 493-520.
Pallok, N. C (1971) Serengeti, Geography 56(2): 145-147.
Robinson, J (2004). Squaring the Circle? Some thoughts on the idea of sustainable development, Ecological Economies, 48(4): 369-384.
Ryngnga PK (2008). Ecotourism prioritization: A geographic information system approach. journal of tourism and heritage, 1(1): 49-56.
Patrick Brandful Cobbinah, Daniel Amenuvor, Rosemary Black, Charles Peprah (2017). Ecotourism in the Kakum Conservation Area, Ghana: Local politics, practice and outcome, Journal of Outdoor Recreation and Tourism, Volume 20, Pages 34-44.
Sheryl Ross, Georey Wall (1999). Evaluating ecotourism: The case of North Sulawesi, Indonesia,Tourism Management 20,PP.673-682.
Wearing, S. and Neil, J (1999). Ecotourism: Impacts, Potentials and Possibilities,Oxford publications.
Teh, L.,Cabanban, A.S (2007). Planning for sustainable tourism in southern Pulau Banggi .Anassessment of biophysical conditions and their implications for future tourism development ", Journal of Environmental Management, 85 (4): 999-1008.
 T.K. Khoshtaria, N.T. Chachava (2017). Prospects of ecotourism development in recreation areas of South Georgia, Annals of Agrarian Science, Volume 15, Issue 3, Pages 312-317.
Weaver, B, D. and Lawton, J (2007). Twenty years on: The state of contemporary ecotourism. Research Tourism Management, 28, PP.1168-29.
Ullman, J. B (2006). Structural Equation Modeling: Reviewing the Basics and moving Forward, Journal of Personality Assessment, 87(1), 35-50.
Yen-Ting Helena Chiu, Wan-I. Lee, Tsung-Hsiung Chen (2014). Environmentally responsible behavior in ecotourism: Antecedents and implications, Tourism Management 40, PP.321-329.
York, J. G (2009). Pragmatic Sustainability: Translating Environmental Ethics into Competitive Advantage, Journal of Business Ethics, 85 (1): 97-109.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 آبان 1397
  • تاریخ پذیرش: 19 آبان 1397

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار