تفاوت مکانی نرخ بهره‌برداری و بهره‌وری در اقتصاد روستایی مورد: شهرستان بوئین و میاندشت (استان اصفهان)

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گرایش اقتصادفضا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشیار برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

رشد جهانی جمعیت و تقاضا برای رفع نیازهای زندگی با توجه به محدودیت منابع، لزوم بهره‌برداری مطلوب را نمایان می سازد، از سوی دیگر پایین بودن بهره‌وری عوامل تولید وابستگی کشاورزی را درکشور سبب می شود که هرچه تفاوت مکانی در فضای جغرافیایی مشهودتر باشد اختلاف اقتصادی آن نیز بیشتر می شود. در این راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی عامل بهره برداری و بهره وری در اقتصاد روستایی میزان تفاوت های مکانی در شهرستان بوئین و میاندشت را مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری تحقیق، شامل زارعین ساکن در روستاهای شهرستان بوئین و میاندشت است. به منظور دقت و سهولت در جمع آوری داده ها، حجم نمونه تحقیق از پنج روستا در بین 46 پارچه روستای شهرستان انتخاب شد. پنج روستای نمونه تحقیق با ویژگی هایی همچون پراکندگی مناسب در سطح دهستان، جمعیت مناسب، انتخاب از بین تیپ های مختلف روستایی و یک نمونه از هر دهستان گزینش شده اند. نمونه های پرسش شونده با فرمول کوکران تعدیل شده شامل 110 پرسش نامه است. روش تجزیه و تحلیل داده ها با تکنیک ELECTRE صورت گرفت. تقویت توان های بالقوه و نهان بخش کشاورزی، فرصتی برای ترقی بهره وری روستایی است. بکارگیری روش های مناسب بهزراعی. تجهیز بخش کشاورزی با ادوات نوین بهرهبرداری منابع برای جلوگیری از اتلاف منابع، یکپارچه سازی و اصلاح الگوی کشت، گسترش تشکل های تولیدی در بخش کشاورزی و حمایت از آن، مدیریت و برنامه ریزی آمایش سرزمین با حفظ اراضی همسو با توسعه پایدار از دیگر نتایج کسب شده در تحقیق به شمار میآید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Place Differences in Productivity and Exploitation Rate in Rural Economy in Buin and Miandasht County (Isfahan Province)

نویسندگان [English]

  • Hassan momeni 1
  • Vahid riahi 2
1
2
چکیده [English]

Increases in population is one of the factors of changes on earth. Earth resources area stemmed from consumption and their environmental effects, their place, how they are concentrated, extraction and used.resoucres of health, well-being,survival and are dependent on the earth resources. demand for meeting life needs shows optimal exploitation of the resources. Productivity is the amount of product that is obtained from the unit of produced resources that is work, capital and land. Productivity shows the degree of efficacy of a factor or a combination of production factors that due to its reliance on economy of agriculture has low productivity, low productivity in rural areas usually stems from internal and external factors that prevents formation of capital in rural areas and effect not using  necessary  facilitates and infrastructure. agriculture section due to its traditional structure and additional king force has relatively low production. today, improving productivity of total factors of production (TFP( by considering lack of other traditional resources (work, capital, intermeidatry institutions) is proposed as the best and the most effective method of to achieve economic growth and rural societies as the column of economy in a country are very important  to produce raw and food material.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Optimal Utilization
  • Productivity Product
  • Economic Disputes
  • Buin and Miandasht
منابع
آسایش، حسین (1382). برنامه‌ریزی روستایی در ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور. چاپ پنجم. تهران.
آسیایی، محمد؛ حمید آماده (1391). روش‌ها و مدل‌های برنامه‌ریزی در اقتصاد روستایی، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب. چاپ اول. تهران.
ازکیا، مصطفی؛ غلامرضا غفاری (1383). توسعۀ روستایی با تأکید بر جامعه‌شناسی روستایی ایران، نشر نی. چاپ اول. تهران.
الماسی، مرتضی؛ شهرام کیانی؛ نعیم یومی (1380). مبانی مکانیزاسیون کشاورزی، ناشر آستان مقدسۀ حضرت معصومه(س). چاپ اول. ایران. قم.
اکبری، نعمت‌الله؛ مهدی رنجکش (1382). بررسی رشد بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران طی دوره‌های 1375-1345، اقتصاد کشاورزی و توسعه. سال یازدهم. شمارۀ 43 و 44.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نمونه آمار میزان بهره‌وری در اقتصاد کشور (1384).
پاپزن، عبدالحمید؛ شهپر گراوندی (1393). نتایج حاصل از راهبرد کارآفرینی و توسعۀ نظام‌های بهره‌برداری کشاورزی، نشریۀ کارآفرینی در کشاورزی. جلد اول. شمارۀ دوم.
پورصالح، محمد (1374). گیاهان اقتصادی جهان نحوۀ کاربرد گیاهان بهره‌دار جهان، برگردان‌شده از نوشتۀ شوت پیتر. صفحه 13.
پورطاهری، مهدی (1392). کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چند‌شاخصه در جغرافیا، انتشارات سمت، چاپ اول، تهران.
تهامی‌پور، مرتضی؛ منوچهر شاهمرادی (1391). اندازه‌گیری رشد بهره‌وری کل بخش‌ کشاورزی و بررسی سهم ارزش‌ افزوده‌‌بخش، فصلنامۀ اقتصاد کشاورزی. دورۀ 1. شمارۀ 2.
جهاد کشاورزی شهرستان بوئین و میاندشت (1394). اطلاعات میزان بهره‌برداران و نوع بهره‌برداری‌های اجرایی‌شده 1394.
سازمان بهره‌وری کشور، آمارهای سطح بهره‌وری ملی در اقتصاد غیر‌نفتی (1384).
سازمان هواشناسی کشور، اطلاعات اقلیمی دورۀ ده‌ سالۀ 2010-2000 شهرستان بوئین و میاندشت، (1394).
سعیدی، عباس (1388). سطح‌بندی روستاهای کشور، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب. چاپ اول. تهران.
شیلانی، سیدا، (2-1371). در باب بهره‌وری، نشریۀ سازمان ملی بهره‌وری ایران، صفحات 1و 2.
کلانتری، خلیل؛ غلامحسین عبداله‌زاده (1394). برنامه‌ریزی فضایی و آمایش سرزمینی، انتشارات مهندسان مشاور طرح و منظر. چاپ اول. ایران. تهران.
کرمانی، صباغ؛ رضا حسینی (1383). بررسی عوامل رشد بین‌بخشی در اقتصاد ایران، نشریۀ اقتصاد کشاورزی و توسعه. سال دوازدهم. شمارۀ 45.
کریگ،جیمز آر؛ ووگان، دیویدجی؛ اسکینز، برایان‌جی (1388). منابع زمین: منشأ، کاربرد و اثرات زیست‌محیطی، ترجمۀ فریده‌مر و فاطمه راست‌منش. انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. چاپ‌اول. ایران. تهران.
کمیته برنامه‌ریزی توسعۀ توانایی‌های تولید روستایی (1376). مؤسسه پژوهش برنامه‌ریزی کشاورزی.
 مرکز آمار ایران نتایج سرشماری، 1390.
مشهودی، سهراب (1389). قابلیت‌سنجی زمین روستایی، انتشارات بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. ایران. تهران.
 مطیعی‌لنگرودی،حسن؛ فرشاد سوری؛ مهدی چراغی (1388). تحلیل پایداری رابطۀ میان نظام بهره‌برداری خانوادگی و  امنیت غذایی در نواحی روستایی غنی بیگلو زنجان، پژوهش‌های جغرافیای انسانی. دورۀ 48. شمارۀ 1.
مؤمنی، فرشاد؛ محمدقلی یوسفی؛ اصغر مبارک (1388). بررسی عوامل تعیین‌کنندۀ رشد بهره‌وری و فقر در مناطق روستایی، سامانۀ نشر مجلات علمی دانشگاه تهران. دورۀ 376. ایران. تهران.
 وزارت جهاد کشاورزی (1394). داده‌های بخش زراعت در استان اصفهان.
ولی‌زاده، پروین (1388). بررسی بهره‌وری در اقتصاد ایران، پژوهش‌های اقتصادی. ایران. تهران.
مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان بویین و میاندشت (1394). اطلاعات مربوط‌ به تولیدات کشاورزی فعالیت‌ها و محدودیت‌ها.
یاسوری، مجید (1386). علل پایین‌بودن بهره‌وری عوامل تولید در نواحی روستایی، نشریۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیه‌ای. دورۀ پنجم. شمارۀ 9. ایران. مشهد.
Aslam M (2016). Agricultural Productivity Current Scenario, Constraints and Future
Prospects in Pakistan, Sarhad Journal of Agriculture. Volume 32.
Babshari, R. Mishra, E, R. Prasad. B & Mangaraj, B, K (2012). Fazzy Logic Based Simulation for Mode ling of Sustinable Marketing Policy for Modern Rice Mills in Odisha, international Journal of Supply Chain Management (1) 3.
Dogra, B.,Chuman, K (2010). Rural marketing: concepts and practices, Published by the Tata McGraw-Hill, 352 p.
FAO (1997). Irrigation in the Near East in Figures. Water Report No. 9. FAO Rome, Italy.
Fahimi F, R (2009). FINDING THE BALANCE:  Population and Water Scarcity in the Middle East.
Normanlong (1977). An introduction to the sociology of rural Development, London.
Renuka, M (2003). New Currents in productivity Analysis, Asian productivity Organization.
Total Factor Productivity Growth, survey report, Asian productivity organization Tokyo, (2004).