ارزیابی و بررسی مخاطرات زیست‌محیطی ناشی از تغییرات اقلیمی در حوضه‌ی ابرکوه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

پیامد افزایش تزریق ماده بیشتر (بارش) و کاهش فرایند تبخیر در حوضه‌های آبی منتهی به چاله‌ی ابرکوه در دوران سرد تشکیل دریاچه ابرکوه بوده است، دریاچه‌ای که سازمندی‌های اجتماعی متعددی در حاشیه‌ی آن به‌واسطه‌ی این ویژگی به وجود آمده و در دوره‌های گرم به خاطر برهم خوردن نسبت ورودی و خروجی آن به کویر تبدیل شده است. این نوسانات و تغییر اقلیم و پاسخ‌های زیست‌محیطی آن باعث تغییرات زیادی در سیستم هیدرولوژیکی محلی و ﻣﻨﺎﺑﻊ آب در دﺳﺘﺮس شده است و پایداری حوضه را به دلیل اثر عوامل مختل‌کننده بیرونی چون خشکسالی به خطر انداخته است، خطری که بدون تردید سازمندی‌های اجتماعی را نیز تهدید کرده و در صورت عدم اعمال مدیریتی خاص در نهایت به اضمحلال سازمندیهای انسانی و انهدام اکوسیستم‌های طبیعی آن منجر می‌شود.
این مقاله که برگرفته از یک طرح تحقیقاتی در دانشگاه اصفهان است با هدف بررسی چگونگی آثار تغییرات آب و هوا بر سیر تحول حوضه‌ی ابرکوه انجام گرفته و با اتکا به روش آلومتری و ارزیابی 6 ایستگاه سینوپتیک در تحلیل روند تغییرات سالانه‌ی پارامترهای اقلیمی مانند متوسط دما، دمای حداکثر، دمای حداقل، بارش حال و گذشته دریاچه و همچنین استفاده از روش تبخیر و تعرق، به بررسی وضعیت حوضه‌ی ابرکوه و میزان کاهش یخ‌پوش‌ها و در نتیجه میزان ورودی حوضه مبادرت شده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد که تغییر نسبت پارامترهای محیطی حال به دوره‌های سردتر همگی از آستانه‌های پایداری عبور و وضعیت عمومی سیستم‌های محیطی در آستانه‌ی اضمحلال است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment and Review the Environmental Risks Resulting from Climatic Changes in Abarkooh Basin

نویسندگان [English]

  • Tayebeh Kiani
  • Mohamad Hossein Ramesht
  • Amjad Maleki
  • Farideh Safakish
چکیده [English]

Increasing more injection of substances (precipitation) and decreasing the evaporation process in water basins has led to formation of  Abarkooh hole in cold periods and  also  Abarkooh lake; a lake around which several social communities have been created due to this feature and in warm periods, it has turned into desert as the result of disturbing the proportion of its input and outputs. These climatic fluctuations and changes and environmental responses to them have produced many changes in the local hydrologic system and accessible water sources and have also endangered the sustainability of the area  because of the external disorder factors such as drought. The danger which certainly threats the social communities and if no special management practices have been employed , will lead to the destruction of human communities and demolish of its natural ecosystems. This study which is derived from a research plan in Isfahan University has been conducted by the aim of studying how the weather changes affect the evolution path of Abarkooh basin. Moreover, it has examined the basin status and icings reduction rate and therefore the basin input rate, by relying on the Allometry procedure and evaluating 6 synoptic stations in analyzing the annual changes process of climatic parameters such as mean temperature, maximum temperature, minimum temperature, current and past precipitation of the lake and also by using the evapotranspiration method. Results obtained from the research suggest that changing the current environmental parameters ratio to the colder periods have all exceeded from the stability thresholds and the general state of the environmental systems is about to collapse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Threshold
  • Climatic change
  • Abarkooh Darning Basin
  • Quaternary
  • Water Resources